Alp Uzuner

Bu yazıyı aslında bilgilerim tazeyken yazmak çok daha doğru olurdu. :-)

Madde madde yazmak daha çok işime gelecek, aklıma geldikçe yazıyı da rahatlıkla güncelleyebilirim bu sayede.

İsviçre’ye Gelmeden Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler

• İsviçre’den Öğrenci Vizesi alabilmek için önceden TLScontact’dan randevu almanız gerekiyor, detaylı anlatımı burada bulabilirsiniz: https://www.alpuzuner.com/isvicre-baskonsoloslugundan-ogrenci-vizesi-almak
• Vize için randevunuzu almadan önce, belgelerinizi önden hazırlamanızı öneriyorum, detaylı anlatım yine yukarıda paylaştığım linkte mevcut. İsviçre’den vize almam tam 2 ay sürdü, bir belgem yanlış veya eksik olsaydı, daha ne kadar uzardı düşünemiyorum. Bu yüzden, vize sürecini ertelemeden hemen başlamanızı tavsiye ediyorum. Belki TLScontact’a danışmanlık ücreti ödeseydim; süreç daha hızlı olabilirdi ama ödemedim.
• Sigorta işini İsviçre’ye gelmeden önce halletmenize gerek yok. Ben yine de ne olur, ne olmaz diye İsviçre’ye gelmeden önce 15 günlük Allianz’dan sigorta yaptırmıştım. Arzu ederseniz; sizde bu adres üzerinden satın alabilirsiniz: https://www.allianz.com.tr/tr_TR/urunler/seyahat-saglik-sigortasi/online-seyahat-saglik-sigortasi-satin-alma-formu.html Yaptırdığım zaman, 15 günlük ücret 10 Euro’ydu ve alınan tarihin güncel kur fiyatına göre TL’ye çeviriyordu. Belki daha uygun fiyatlı başka sigorta şirketleri de vardır. İsviçre’de geçerli özel sağlık sigortasını nasıl yaptırdığımı yazının ikinci kısmında (İsviçre’ye Geldikten Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler) bulabilirsiniz.
• İsviçre’ye geleceğiniz kesinleştikten itibaren kalacak yer aramaya başlayın. Eğer yurtta kalmayı planlıyorsanız; başvurmadan geçireceğiniz her gün sizin aleyhinize işleyecek. Detaylı anlatımı burada bulabilirsiniz: https://www.alpuzuner.com/isvicrede-kalacak-yer-ayarlama
• Uçak biletinizi önceden alın. Ek bagaj hakkı satın almayı unutmayın, muhtemelen uçakların koyduğu limiti aşacaksınız. Ayrıca, uçağınızın saati mümkün olduğunca erken olsun. Eğer yurtta kalacaksanız, yurda geç gitmeniz durumunda; muhatap olacak birini bulamamanız muhtemel. İlk günlerde otelde kalacak olsanız bile; yine de uçak biletiniz sabah olsun. Akşam gelirseniz; havalimanından otelinize ulaşımda bir ihtimal sıkıntı yaşayabilirsiniz. Uçak biletimi daha ucuz diye Pegasus’tan aldım ama ek bagaj ücretleri yüzünden THY’den daha pahalıya geldi.
• Kabul belgenizi, yurt ödeme dekontunuzu (eğer gelmeden önce istiyorlarsa) ve diğer size lazım olabilecek her türlü belgeyi yanınıza alacağınız bir çantada bulundurun – pasaportu hatırlatmama gerek yok. :-)
• İlaçlarınızı almayı unutmayın.
• Kalacağınız adrese; havalimanından gidiş yolunu iyi öğrenin, bir kenara yazın. “Google Maps” bu konuda oldukça iyi öneriler veriyor, filtreleme özelliğinde; “Fewer transfers” filtresini işaretleyin.
• Nevresim ve havlunuzu da bavulunuza koymanızı öneriyorum.
• Bavulunuzda yer kalırsa en az 3’lü bir priz alın.
• İsviçre’deki marketlerde poşetler paralı, gitmeden önce IKEA’dan 3 tane büyük torba almıştım, sadece market alışverişlerimde değil birçok işimde bana büyük kolaylık sağladı, size de gelmeden önce IKEA’dan büyük poşetli torbalardan almanızı öneriyorum.
• Türkiye’de kullandığınız telefon hattınızı yurt dışına açtırmayı unutmayın.
• Çektirdiğiniz vesikalık resimlerinizi yanınıza alın, lazım olabilir.
• Havaalanında pasaport kontrolüne gitmeden önce; yurt dışı çıkış harç pulunu almayı unutmayın. Pul için ödemeniz gereken ücret: 15 TL, yakın zamanda 50 TL olacak.
• Gideceğiniz kantonun dilini az buçuk öğrenmek isterseniz; “Duolingo” adlı uygulamayı önerebilirim. Uzun zamandır kullanmıyorum ama kullandığım dönemde Fransızcamı beklediğimden daha fazla geliştirdiğini söyleyebilirim, en azından bazı cümleleri, tabelaları vs. anlayabiliyorum.
• Lozan bana kalırsa çok soğuk bir şehir değil, ciddi soğuk olduğu günler oldu ama bir elin parmaklarını geçmez. Ancak, hiç yaz gelmedi diyebilirim, yaklaşık 7 ila 10 gün çok sıcak oldu, onun haricinde hava serindi. Benim gibi kış insanıysanız, burada yaşamaktan mutlu olursunuz. :-)
• İsviçre’de kayıt işlemleri sırasında “doğum belgesi” isteniyor, bunu arzu ederseniz Türkiye’den ayrılmadan önce; “Nüfus Müdürlükleri”nden temin edebilirsiniz. Bildiğim kadarıyla, yine “Nüfus Müdürlükleri”nden adresinizi de gitmeden İsviçre’ye taşıyabiliyorlar. Gitmeden önce halledemezseniz; İsviçre’deki Cenevre, Zürih veya Bern’deki konsolosluklarımıza randevu alıp; gitmeniz gerekiyor.

İsviçre’ye Geldikten Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Gelir gelmez, yapmanız gereken ilk işlem yurda yerleştikten sonra; Yabancılar Ofisi’nden (“Contrôle des habitants et bureau des étrangers“) adres kaydınızı yaptırmak. Buraya gittikten sonra uzun sayılacak bir bürokratik işlem maratonuna da başlıyorsunuz. Gitmeden önce randevu almanıza gerek yok, buraya vardığınızda gişelerden numara alıp, bekliyorsunuz. Bekleme sırasında mavi renkli bir belge doldurmanız gerekiyor; belgeye isminizi, adresinizi, niye geldiğinizi, ne kadar süre kalacağınızı vs. yazıyorsunuz. Sıranız geldiğinde, numaranız yanıyor ve içeri giriyorsunuz. İstenen belgeleri aklımda kaldığınca aşağıya yazıyorum:
  • Pasaport
  • EPFL’den gelen kabul belgesi
  • Vesikalık fotoğraf (Sanırım 2 veya 3 adet almışlardı ama doğrusunu söylemek gerekirse net bir şekilde hatırlayamıyorum)
  • Kira kontratı
  • Uluslararası Doğum Belgesi – Bunu İsviçre’ye gelmeden önce nüfus il müdürlüğünden temin edebilirsiniz. Benim gibi temin etmediyseniz, İsviçre’deki Başkonsolosluklarımızdan alabiliyorsunuz. Gitmeden önce bu adresten randevu almanız gerekiyor: https://www.konsolosluk.gov.tr/Appointment/AppointmentList Ben gitmişken adres taşımak için de ayrı bir randevu almıştım, bu sayede daha sonrasında Türkiye’de herhangi bir GSS borcu çıkmaması adına adresimi de İsviçre’ye taşımıştım. Doğum belgesinin Yabancılar Ofisi’ne götürülmesi gerektiğini bilmiyordum, hemen ilk gününden götürüp vermenize gerek yok, 1 hafta sonra tekrar başka bir işlem için gittiğimde onu da vermiştim.
  • Ve 147 CHF’lik bir kayıt ücretini de çok güzel bir şekilde kitliyorlar. :-)
• Adres kayıt işleminiz tamamlandıktan sonra, yanlışım yoksa; 3 iş günü veya 1 hafta sonra “Adres” çıktınızı alabiliyorsunuz. Bu “Adres” belgesi de sadece tek sayfalık, görevlinin imza attığı bir kağıt. Fakat, bu kağıt olmadan banka hesabı açamadığınızdan, mecburen almanız gerekiyor. Ona da güzel bir 20 CHF bayılıyorsunuz. :p
• Yaklaşık 2 hafta sonra, biyometrik işlemler için “Centre de Biométrie”ye davet ediliyorsunuz, burada da parmak iziniz ve biyokimliğiniz için fotoğrafınız çekiliyor. Tabii ki bunun da ücretini ödüyorsunuz, ona da 20 CHF verip; işlemlerinizi tamamlıyorsunuz. Kağıt için 20 CHF verince, karta 20 CHF vermek koymamıştı doğrusu. :-D
• Ödeme işlemlerinizin bittiğini düşünüyorsanız, tabii ki yanılıyorsunuz. :-) Bundan yaklaşık 2 ay sonrada bu işlemler için 95 CHF’lık bir fatura gönderiyorlar. Nedense herkese gelmiyor bu, acaba dolandırıldık mı diye “info.etrangers@vd.ch” adresine mail yollamıştım, “etrangers.etudiants@vd.ch” adresinden ödemem gerektiğine dair Fransızca mail gönderdiler. Bir de böyle bir huyları var, zaman zaman İngilizce mail göndersen de, Fransızca geri dönüş yapıyorlar. Sonuç itibariyle, adres kaydı için toplam 282 CHF ödemeniz gerekiyor.
• “Adres” belgenizi aldıktan sonra pasaportunuz ve öğrenci kimliğinizle banka hesabınızı açabilirsiniz. Bazı bankalar için randevu almanız gerekiyor. 3 tane büyük banka var: 1- Credit Suisse, 2- UBS, 3- PostFinance. 3’ü de öğrencilere ücretsiz hesap açıyor, fakat, bildiğim kadarıyla PostFinance ATM’den para çekmeniz durumunda, bir işlem ücreti de kesiyor. Ben ilk geldiğimde UBS’ten banka hesabı açmak istiyordum. Ancak, müsait zamanıma bir türlü randevu veremediler. Ben de daha sonrasında EPFL’in kampüsü içerisinde de bulunan Credit Suisse’ten banka hesabımı açtım, belki kampüs içinde olduğundan bilmiyorum, randevusuz bir şekilde banka hesabını açtılar. Burada bir uyarı yapmak istiyorum: ATM’den para çekmek veya yatırmak için işlem yaptığınızda; ATM’nin başında hareketsiz bir şekilde uzun bir süre beklemeyin, makine kartı yutuyor ve vermiyor. Credit Suisse’ten genel itibariyle memnunum, telefon uygulamaları var, Türkiye’deki telefon bankacılığı uygulamalarıyla kıyaslanamaz ama yine de iyi olduğunu söyleyebilirim. Twitter’dan müşteri hizmetlerine ulaşamıyorsunuz, belki sizin için dert olmayabilir ama benim için büyük bir dert bu. :p
• Kredi kartını bildiğim kadarıyla Non-EU öğrencilere vermiyorlar. Bunun yerine internet alışverişlerinde kullanabileceğiniz prepaid karttan alabilirsiniz, banka kartınızla maalesef internet harcaması yapamıyorsunuz. Prepaid kart yanlış hatırlamıyorsam; öğrencilere ücretsiz, öğrenci olmayanlar da senelik 40 CHF veriyor. Karta para yatıracağınız vakit; minimum 100 CHF yatırmanız gerekiyor ve yatırdığınız paranın %1’ini masraf olarak alıyorlar.
• Adres kaydınızı tamamladıktan sonra; kanton sigortanı yaptırmadıysan yaptır diye bir uyarı mektubu gönderiyor ve 30 gün süre tanıyor. Ben şirketin aracı kurumu üzerinden sigortamı senelik 984 CHF’ten yaptırdım. Sağlık sigortası yaptırmanız zorunlu, bu konudaki detaylı yazımı aşağıdaki link üzerinden okuyabilirsiniz:
  • Link: https://www.alpuzuner.com/isvicrede-saglik-sigortasi-yaptirmak/
• İsviçre’de sağlık sistemi de farklı, normalde herkesin bir aile doktoru var (siz seçebiliyorsunuz) ve herkesin ilk olarak buraya gitmesini bekliyorlar, bu doktor listesini hastanelerden temin edebilirsiniz, doktorların konuştuğu dillerin ve adreslerinin yazılı olduğu bir liste veriyorlar. Listeyi online bulamadım, bulamadığım için internette paylaşmayı da doğru bulmuyorum ama onun yerine başka linkler paylaşıyorum (Link 1: https://www.doktor.ch/index-en.html , Link 2: https://www.doctorfmh.ch/index.cfm?event=main.lang&locale=en_US , Link 3: https://en.doctena.ch/), bu sitelerde kanton ve doktorların uzmanlık alanlarına göre sınıflandırma yapılmış, artı olarak Link 2 ve Link 3 üzerinden doktorun konuşabildiği dile göre de filtreleme yapabiliyorsunuz. Tabii, acil bir durum olursa; direkt olarak hastaneye de gidebilirsiniz. İlk olarak girişinizi yapıyorlar, sonra tahminim pratisyen olan bir doktor veya hemşire sıkıntınızı dinliyor ve sizi ilgili bölüme sevk ediyor. Ardından da doktorla görüşüp; sıkıntınıza çözüm bulmaya çalışıyorsunuz. Peki ücret ödüyor musunuz? Hastanede ücret ödemiyorsunuz. Sigortanızın hastaneyle anlaşması varsa; sigortanız poliçeniz dahilinde ücretinizi karşılıyor. Eğer deductible (Deduction limiti olmadan da sigortanızı yaptırabilirsiniz, eğer limitli yaptırırsanız, yaptırdığınız limit kadar ilk ödemeyi siz yaparsınız) limitinizi tamamlamadıysanız; fark kadar sigorta şirketinize ödemenizi yapıyorsunuz. Eğer gittiğiniz muayene/hastanenin sigorta şirketinizle anlaşması yoksa 1-2 hafta sonra – bazen daha da uzun sürebiliyormuş – adresinize faturanızı gönderiyorlar ve bu faturaya istinaden ödemenizi yapıyorsunuz. Ödedikten sonra da sigorta şirketinize de faturanın bir kopyasını gönderiyorsunuz, daha sonrasında da banka hesabınıza parayı gönderiyorlar.
• İsviçre’de de Lycamobile sim kartından aldım, bakkallar veya küçük teknoloji mağazalarından sim kartınızı alabilirsiniz. İsviçre kimliğiniz gelmeden sakın olaki sim kart almaya çalışmayın, adınıza kayıtlı sim kartı alabilmek için kimliğinizin olması şart. Bazı bakkallar aktifleştirilmiş sim kartı satıyor, hâliyle başkası adına kayıtlı oluyor, online işlem yapamıyorsunuz, hattın başkası adına kayıtlı olması da ayrıca başka sıkıntılar yaratabilir. Bu yüzden sim kart işlemi için kimliğinizi beklemenizi öneriyorum. Lycamobile’ın çekim gücünden memnunum, zaman zaman trenle seyahat ederken ara duraklarda çekmediği olabiliyor ama gördüğüm kadarıyla en ucuzu da bu ve fiyatının karşılığını da fazlasıyla veriyor, Twitter müşteri hizmetleri de oldukça başarılı. :p 5 GB’lık internet paketinin aylık ücreti; 13,90 CHF. Yanlışım yoksa; sim kart ve aktivasyon ücreti de 5 CHF’ti. İsviçre’ye geldikten sonra Digital Republic adındaki firmadan da haberim oldu; fiyat bakımından Lycamobile’dan daha avantajlı olduğunu söyleyebilirim. Zaman zaman çekmediği oluyor ama kapsamı yine de oldukça iyi; 10mbit internet hızı ve sınırsız internet veri kullanımını, sadece 10 CHF ödeyerek alabilirsiniz. Benim referans linkim üzerinden üye olursanız; 1 ay bedava internet veriyormuş size, benim adıma da 10 ağaç dikiliyormuş. :-) Referanssız üye olunduğunda da 1 ay bedava internet veriyordu sanırım.
• İsviçre’de de gelişmiş bir tren ağı var, şehir merkezindeki ulaşım araçlarında çok sık kontrol olmuyor ama trenlerde olduğunu söyleyebilirim. Lozan’da otobüste veya metroda hiç kontrole rastlamadım ama Vevey’de 2-3 sefer otobüste de bilet kontrolü oldu. Öğrenciler için İsviçre’nin tamamında geçerli aylık 245 CHF’lık abonmanlık seçeneği var, şirket ulaşım konusunda destek olduğundan dolayı buna üye oldum. Bu seçenek sayesinde İsviçre genelindeki tüm tren, otobüs, metro, tramvay ve gemi seferlerini ücretsiz bir şekilde kullanabiliyorum.
• Çöplerin geri dönüşümüne İsviçre’de de önem veriliyor. Ancak, Almanya’daki teşvik sisteminden ziyade, ceza sistemine göre yapmışlar. Yani, çöpünüzü uygun çöp kutusuna atmazsanız ceza alıyorsunuz, kameralardan tespit edebiliyorlar. Almanya’da bildiğiniz gibi geri dönüştürülebilecek çöpleri makinelere attığınızda size marketlerde kullanabileceğiniz fişlerden veriyor, bence Almanya’da uygulanan sistem daha efektif ve daha doğru bir sistem. Diğer çöplerinizi de beyaz torbalara atmak zorundasınız, bu çöp torbalarını Migros’tan temin edebilirsiniz, 17 litrelik 10 adet torba -> 10 CHF. 35 litrelik 10 adet torba ->20 CHF, fiyatlar bu şekilde gidiyor.
• Kaldığım yurtta kablosuz bağlantı var, fakat 5 cihazla sınırlandırılmış durumda, bunu arttırmanın yolunu anlatacağım şimdi: Her dizüstü bilgisayar da olmasa da, yeni nesil birçok bilgisayar da kablosuz bağlantının paylaştırılması fonksiyonu mevcut. Yapılış işlemini buradaki videodan izleyebilirsiniz: https://youtu.be/4v7cRSd4T2I Bir yerden sonra her seferinde Command Prompt’u (CMD.exe) açıp; komut girmek beni yormaya başladı. Bu yüzden bir kısayol oluşturup, tek tıkla bu işi hallettim. Sizi de yormaya başlarsa diye bunun da yapılış işlemini paylaşıyorum:
  1. İlk olarak bir kısayol oluşturmanız gerekiyor, bunun için Masaüstü’ndeyken boş bir alana sağ tıklayıp: “New->Shortcut”a basın. Yeni açılan pencerede ki boşluğa “C:\Windows\System32\cmd.exe -cmd /C netsh wlan start hostednetwork” yazıp; “Next” deyin. Ardından kısayolunuzun ismini belirleyip, “Finish”e tıklayın.
  2. Oluşturduğunuz kısayola sağ tıklayıp; “Properties”e basın. Açılan pencerede “Advanced”e tıklayın, ardından “Run as administrator” kutucuğunu işaretleyip, “OK”e basın. “Apply” yaptıktan sonra; bilgisayarınızı her açtığınızda “Command Prompt”u açıp; komut girmek yerine oluşturduğunuz kısayola tıklamanız; bağlantınızı kablosuz bir şekilde paylaşmanız için yeterli olacaktır.
  3. Doğrusunu söylemek gerekirse, bir yerden sonra bu bile beni yormaya başladı. :-D Şimdi de bilgisayarı uyku modundan her çıkardığınızda; otomatik olarak “Kablosuz Ağ Bağlantısı”nı açmayı anlatayım:
     • Bilgisayarınızın arama çubuğuna “Task Scheduler” yazıp, çıkan programı açın.
     • Sağ taraftaki menüden; “Create Task”a tıklayın.
     • “General” sekmesinde ki “Name” bölümüne herhangi bir isim belirleyip, aşağıdan “Run with highest privileges” kutucuğunu işaretleyin.
     • “Triggers” sekmesine geçin, burada aşağıda bulunan “New” butonuna basın. Açılan yeni pencerede “Begin the task:” yazan yeri “On workstation unlock” olarak belirleyin.
     • Son olarak, “Actions” sekmesine geçip; “New” butonuna basın. Açılan yeni pencerede “Action:”ın “Start a program” olarak seçili olduğundan emin olun. “Program/script:” için bırakılan boşluğa: “C:\Windows\System32\cmd.exe” , “Add arguments (optional):” için bırakılan boşluğa ise “-cmd /C netsh wlan start hostednetwork” yazın.
     • “OK” dedikten sonra yeni taskınızın belirlediğiniz isimle tabloda çıktığını göreceksiniz. Bu sayede, bilgisayarınız her uyku modundan çıktığında; otomatik olarak “Kablosuz Ağ Bağlantısı”nı paylaşacaktır. :-)

• Evde kullanacağınız eşyalarınızı IKEA’dan alabilirsiniz, bana kalırsa IKEA’dan daha ucuza bu işi yapan başka bir yer yok. Sadece vileda, vileda kovası ve sabunluğumu MaxiBazar adındaki yerden aldım, onun haricinde bütün ihtiyaçlarımı IKEA’dan temin ettim, ayrıca MANOR adında AVM benzeri bir yer daha var ama hiç uğraşmayın alacağınız her şeyi IKEA’dan alın derim. Gitmeden önce IKEA’dan alınacakların listesini yapmıştım, onun da linkini aşağıda paylaşıyorum, oldukça işinize yarayacaktır. Alacaklarınıza bağlı olarak yaklaşık 400 CHF’lik bir masraf yapmak zorunda kalabilirsiniz.
  • Link: https://www.dropbox.com/s/8ep6okfz6m86fc2/Al%C4%B1nacaklar.pdf?dl=0
• İsviçre’nin priz sistemi Türkiye’dekinden farklı, 3 girişli priz kullanıyorlar. Ben İsviçre’ye gelmeden önce kargo dahil 4.86 dolara Aliexpress’ten bir dönüştürücü almıştım, size de almanızı öneririm: https://www.aliexpress.com/item/32882330098.html?spm=a2g0s.9042311.0.0.27424c4d6OAESG İsviçre’ye geldikten sonra da IKEA’dan veya diğer teknoloji mağazalarından dönüştürücünüzü alabilirsiniz. IKEA fiyatı da 4.95 CHF: https://www.ikea.com/ch/fr/catalog/products/40317790/
• İsviçre’de Facebook inanılmaz bir alışveriş portalı olmuş durumda. İkinci el eşyaları bu gruplardan temin edebilirsiniz. Ben 42 ekran çok güzel bir televizyonu 30 Frank’a, torbasız bir elektrik süpürgesini de 20 Frank’a bu gruplardan alabildim. Ucuza bir şey yakalarsanız, hemen iletişime geçin çünkü çok fazla akbaba var. :p
  • Eşya Facebook grubu: https://www.facebook.com/groups/epflstuff
• Türklerin kurduğu bir Facebook grubu var, birçok sorunuza cevap bulabilirsiniz, oldukça fazla yardımsever insan bulunuyor bu grupta, üye olmanızı öneriyorum:
  • Link: https://www.facebook.com/groups/turquia1912
• Migros, Coop, Aldi ve Denner adında 4 büyük market zinciri var. Migros ve Coop daha pahalı, en ucuzunun Aldi olduğunu söyleyebilirim, hatta tahminim en ucuz mottosunu koruyabilmek için diğer marketlerde satılan ürünleri en azından 1 cent daha ucuza satıyorlar. Bu benim aldığım ürünlerde gözlemlediğim bir durum, belki yanılıyorumdur. Denner diğer 3 market kadar yaygın değil, fakat, zaman zaman güzel indirimler oluyor. Migros’ta da çok sık indirim uygulanıyor ama indirimin boyutu ne olursa olsun tavuk ve eti Migros’tan almamanızı öneriyorum, ne zaman alsam; yiyemeden çöpe attım. Coop’ta satılan soslu tavuğun tadı çok güzel, tavuk alışverişlerinizi buradan yapabilirsiniz. Aldi’de de çok ucuza, çok güzel dondurulmuş balık satılıyor, yine ucuza dondurulmuş pizza da alabilirsiniz. Meyve, sebze alışverişlerini de Migros’tan yapıyorum. Ortalama market alışverişim aylık 250-300 CHF arasında diyebilirim.
• Dışarıda yemek yediğimde oluyor, restoran harcamamın da aylık ortalama 100 CHF olduğunu söyleyebilirim.
• Akşam 10 ve sabah 7 arasında ses yapmanız yasak, ama çok kâale alındığını söyleyemeyeceğim.
• En uygun teknoloji mağazası Fust, Migros’un elektronik mağazasında da (melectronics) ucuza bulabileceğiniz kettle falan oluyor.
• Yurt kirası, sigorta ücreti veya tren abonman üyeliği için her ay sonunda “orange payment slip” adı verilen faturalar geliyor. Bu faturaların turuncu yerini bankanızın telefon uygulamasından tarattığınızda, parayı rahatlıkla karşı tarafın banka hesabına transfer edebiliyorsunuz.
• Bir yerden staj kabülü alırsanız; bir süre sonra “OASI/AHS/AVS” adı verilen sosyal güvenlik numaranızı adresinize yolluyorlar. (Belki de sahip olmak için staj yeri bulmanıza gerek yoktur, doğrusu bilmiyorum) Bu numara aslında sağlık sigortasıyla bağlantılı, fakat yüzde yüz emin olmamakla beraber TAX numarası olarak da kullanılıyor.
  • OASI, İngilizce ismi -> Old-Age and Survivors’s Insurance.
  • AHS, Almanca ismi -> “Alters-und Hinterlassenenversicherung”
  • AVS, Fransızca ve İtalyanca ismi -> “Assurance-vieillesse et survivants” ve “Assicurazione vecchiaia e superstiti”.
• İsviçre’de staj bulmak isterseniz; elimden geldiğince yaşadığım süreci anlattığım bu yazımı da okuyabilirsiniz: https://www.alpuzuner.com/isvicrede-staj-ayarlama/
• İsviçre’de iş sahibi olmak isterseniz; yaşadığım süreci anlattığım bu yazıyı okuyabilirsiniz: https://www.alpuzuner.com/isvicrede-is-sahibi-olmak/
• Mezuniyetinizin ardından 6 ay iş arama hakkınız var. Vizenizi uzatabilmek için; ya sponsor bulmanız, ya da banka hesabınızda 24.000 CHF (bu meblağdan emin değilim ama birkaç kişi aynı miktarı söyledi) olması gerekiyor.
• İsviçre’de kanton değişikliği yapmak gerçekten yorucu bir süreç. Lozan’dan (Vaud Kantonu’ndan) Basel’e (Basel-Stadt Kantonu’na) taşındım. Elimden geldiğince, onu da açıklayayım: İlk olarak online bir şekilde kanton değişikliği başvurusunda bulundum. Kanton değişikliği için ilk istenen belgeler: “İş sözleşmesi, Vaud Kantonu’nda borcum olmadığına dair belge (Debt Enforcement diye geçiyor, Lozan’daki bu işe bakan ofisten aldım, 17 CHF karşılığında) ve son 3 ayın maaş bordrosu”. Bu süre zarfında Basel kantonu bu belgeler haricinde Lozan’dan ayrıca başka belgeler de istiyor, ne istediğini bilmiyorum ama göndermeleri çok uzun sürdü, en sonunda ben daha önce iletişim hâlinde olduğum birinden yardım isteyerek eksik belge veya belgelerin gönderilmesini sağlayabildim. Daha sonrasında, kanton değişikliğim onaylandı (96 CHF) ve adres değişikliğim için “Registration Office”e şu belgelerle beraber davet edildim: “Pasaport, Swiss ID, Ev kira sözleşmesi ve Lozan’dan kaydımın silindiğine dair belge (20 CHF)”. Registration Office’te de birkaç belge dolduruyorsunuz ve işleminiz tamamlanmış oluyor. Kanton değişikliği için 96 CHF, adres kaydı için 25 CHF ve yeni kimlik için 123 CHF ödedim. Kanton değişikliği başvurusunu 24 Ocak’ta yaptım, Lozan eksik belgeyi 2 Nisan’da yolladı, 15 Nisan’da kanton değişikliğim onaylandı, 22 Nisan’da adres kaydımı yaptırdım, 13 Mayıs’ta da yeni kimliğim basıldı.